Instytucja spółki cichej nie jest wprost uregulowana przepisami prawa, lecz wynika z ogólnej zasady swobody umów, a więc możliwości ukształtowania stosunków między stronami w sposób dowolny, zgodny jednakże z naturą stosunku umownego, przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego (art. 3531k.c.). ze względu na brak regulacji prawnej możliwe jest zawarcie tej umowy w formie ustnej, jednakże dla zwiększenia bezpieczeństwa i pewności każdej ze stron, korzystniejsze jest zawarcie takiej umowy w formie pisemnej.
Źródłem powstania spółki cywilnej jest umowa na mocy której istniejący już na rynku przedsiębiorca, w zamian za wniesiony kapitał udostępnia innemu podmiotowi prawo do udziału w zyskach tego przedsiębiorstwa. Istotną cechą spółki cichej jest anonimowość podmiotu, który udostępnił kapitał. Nowy udziałowiec ? wspólnik cichy, z reguły nie ma żadnych kompetencji w zakresie kierowania oraz reprezentowania spółki na zewnątrz, jednak strony umowy mogę tę sytuacje uregulować odmiennie. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby takiego wspólnika ustanowić prokurentem spółki lub pełnomocnikiem. Ponadto dopuszczalne jest powierzenie wspólnikowi cichemu kompetencji do podejmowania decyzji dotyczących spółki. Należy jednak pamiętać, iż każde ujawnienie się wspólnika cichego na zewnątrz może spowodować powstanie po jego stronie odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Wydaje się więc znacznie korzystniejsze pozostawanie wspólnika cichego ukryciu oraz kontynuacja dotychczasowej reprezentacji.
Podobnie jak kwestia kompetencji wspólnika cichego jest uregulowana wyłącznie umową tak również udział w zyskach i stratach należy do swobodnej decyzji stron. Zasadą jest jednak to, iż wspólnik cichy bierze udział w stratach spółki.
Instytucja spółki cichej jest bardzo korzystną formą działalności. Przynosi korzyści obu stronom umowy, jednej pozwala uzyskać potrzebny kapitał na warunkach znacznie korzystniejszych od kredytu bankowego, a drugiej udział w zyskach danego przedsiębiorstwa, które mogą okazać się znacznie wyższe niż w przypadku innych form inwestowania.
Umowa nie ma żadnych wymogów co do formy niemniej jednak wypadałoby ją zawrzeć na piśmie w celach dowodowych.